“Bilinçsiz uygulama karbon fiberin etkin fayda sağlamamasına neden olur”
Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerin ardından binaların güçlendirilmesinde kullanılan karbon fiber uygulaması yeniden gündeme geldi. Gerçek teknikle uygulanmayan karbon fiberin etkisinin zayıf olacağı konusunda uzmanlar uyarıda bulunuyor. Karbon fiberin mucizevi bir malzeme olmadığını ve tek başına bir kurtarıcı olmadığını belirten Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Görmek. Kıvanç İlhan, “Karbon fiber, doğru teknik personel ile uygulanması koşuluyla, doğru eğitim almış kişilerin hesaplamaları sonucunda kullanılmalıdır. Bilinçsiz yaklaşımlar, ezbere ya da yanlış uygulamalar karbon fiberin yanmamasına neden olacaktır. beklenen performansı verir.” söz konusu.
Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerin ardından vatandaşlar binalarını daha sağlam hale getirmek için güçlendirme formüllerine yöneldi. Son zamanlarda adından söz ettiren karbon fiber uygulaması, klasik yöntemlere göre daha hafif ve pratik olması açısından daha çok tercih edilmektedir. İstanbul Rumeli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Kıvanç İlhan, yapının mevcut durumu ne olursa olsun karbon fiberin tek başına tasarruf sağlayan ve mucizevi bir malzeme olduğunu düşünmenin yanlış olmayacağını söyledi. Güçlendirilmiş binaların sarsıntılarda can kaybını en aza indireceğini ancak nitelikli kişilerin bu işi yapması gerektiğini söyleyen İlhan, “Karbon fiber başta olmak üzere tüm yapısal güçlendirme sistemleri ön inceleme ve projelendirme ile kusursuz bir şekilde uygulanmalıdır.”
“TEKSTİL MALZEMESİ”
Karbon elyafın bir dokuma malzemesi olduğunu söyleyen Kıvanç İlhan, “Karbon elyafı epoksi reçine ile bir araya gelmediği zaman onu ancak yumuşak bir kumaş olarak alabilirsiniz. Kolonların sarılmasında veya levha olarak farklı yapı elemanları kullanılıyor. Elemanlarda takviye malzemesi olarak karbon fiber kullanıyoruz” dedi.
“YAKLAŞIK METREKARE ÜZERİNE HIZLI FİYAT VERMEK ÖNEMLİ DEĞİL”
Karbon fiberin beton, çelik gibi konvansiyonel malzemelere göre daha hafif olduğunu ifade eden İlhan, “Bu nedenle ve uygulama kolaylığı nedeniyle daha avantajlı hale geliyor. Zaman açısından daha avantajlı olacağını söyleyebiliriz çünkü. klasik betonarme donatı formüllerine göre daha hızlı ve pratiktir.Karbon fiber uygulamalarında Maliyet internette en çok sorulan ve aranan konulardan biri olmaya başlamıştır.Özellikle trend bir konu olduğu için insanların genel merakı Ancak kamuoyunu şu yönde bilgilendirmek gerekiyor: Karbon fiber uygulamalarında yapının durumu incelenmeden metrekare bazında fiyat vermek veya ortalama bir seviye vermek gerekiyor.” binalar hakkında bilgi vermeye pek fırsat yok. Binaların mevcut durumu incelenmeli ve bununla ilgili bir çalışma yapılmalıdır. Bu keşif sonucunda elde edilecek malzeme ölçüleri ve uygulama detaylarından sonra bir bütçe oluşturulmalı ve teknik kişiler karar verdikten sonra işleme geçilmelidir.”
“SADECE KARBON FİBER UYGULAMASI YETERLİ OLABİLİR”
Her binaya karbon fiber uygulanmasının mümkün olmayabileceğini belirten İlhan, “Farklı güçlendirme malzemeleri ile desteklenmesi gereken zeminler, durumlar veya özel detaylar olabilir. Sadece karbon fiber uygulamasının yetersiz kalması alışılagelmiş olabilir. Bu noktada yapının zeminden taşıyıcı sistemi ve diğer tüm detayları bu noktada değerli bir parametre olarak değerlendirebiliriz” dedi.
“TEK BİR SONUÇ BÜTÜN İSTİKRARLIĞA ZARAR VERİR”
Bu işlemin ezbere yapılacak bir şey olmadığını belirten İlhan, şunları söyledi:
“Mevcut yapının performansını gözlemsel, bilimsel ve deneysel yöntemlerle tespit ettikten sonra buna karar vermek gerekir. Sadece kolonların tamamının tek başına sarılması ve bu işlemlerin yapılmaması, tabanda takviye ihtiyacı olmasına rağmen. Yapı, bir bütün olarak kötü sonuçlar verecektir. Karbon fiber gerçek eğitim konusunda kamuoyunu uyarmak gerekir. “Yapılan hesaplamalar sonucunda doğruyu almış kişilerin doğruyu kullanma kuralı ile kullanılması gerekir.” teknik eleman ile İşgücünün de bu anlamda yeterli eğitime sahip olması, malzemeyi uygulayan kişinin uygulama şartlarına ve uygulama kurallarına özel dikkat göstermesi gerekiyor.”
“DOĞRU UYGULANMADIĞINDA AKTİF BİR PERFORMANS GÖSTERMESİ BEKLENEMEZ”
İlhan, olası bir İstanbul depreminde betonarme binaların hızlı çözüm getireceği için kayıpların en aza indirileceğini düşündüğünü belirterek, “Halkımızın dikkat etmesi gereken en önemli şey şu; bu işi belediyeye vermeleri gerekiyor. meslek erbabına yani işinin ehli kişilere bilinçsiz kararlar vermeden bilinçsiz uygulayıcılara.Uygulamada doğru kişilerle ve işinin ehli firmalarla çalışmalıdırlar. tüm klasik inşaat uygulamalarında gerekli tekniklerin uygulanmaması veya maalesef uygulanmaması şeklindedir.Yapı bileşenlerinde beklenen performansı gösterememesine neden olur.Bu nedenle sarsıntıda yapı aktif bir performans gösteremez.Bu aynı şeydir. betonda bu çelikte de böyledir.malzeme ne kadar iyi olursa olsun gerçek çekilir beklenemez. yıllarda hakikatin uygulanmadığı zamanlarda aktif bir performans gösterir.”
“NE KADAR ÖNEMLİSİNİZ”
Karbon fiberin çelikten 15 kat daha güçlü, çelikten 5 kat daha hafif olduğuna dair bazı bilgiler olduğunu söyleyen Kıvanç İlhan, “Aslında karbon fiberin mukavemeti ne kadar değerli. Çelikle kıyaslamak bir yana şunu söylemek doğru olur. binalarda bu malzemenin etkinliğine genel olarak odaklanılmaktadır.Karbon fiberin yetersiz kaldığı durumlarda binalarda “Tabii binanın mevcut durumu karbon fiber uygulamasına uygun değilse karbon fiber bu noktada yetersiz kalacaktır. Binanın şu anki durumu ne olursa olsun karbon fiberi tek başına kurtarıcı olarak düşünmek çok gerçekçi olmayacaktır” dedi.
“KAMUOYUNUN KARBON ELYAF’A TASARRUF GÖZÜ OLARAK BAKMASI BİZİ YANLIŞ YERE GÖTÜRÜR”
Karbon elyafın her derde deva olmadığını ifade eden İlhan, “Karbon elyaf, yapıların genel performansı ile bağlantılı olarak, belli şartlar altında ve belli şartlar altında kullanacağımız bir malzemedir. Klasik aletlerin de kullanıldığını söyleyebiliriz. Kıymetli detay teknik kişilerin mevcut yapılarda hangi malzemenin kullanılacağına karar verdikten sonra uygun prosedür ve tekniklerle araçları doğru bir şekilde uygulamasıdır.Sadece halkın karbon fiberi bu kurtarıcı olarak görmesi bizi yanlış yerlere götürecektir. Konuya bütüncül bir çerçevede “Bir göz atmakta fayda olduğunu düşünüyorum” dedi.
“BU İŞİ GÜVENİLİR FİRMALARA TESLİM ETMELİLER”
Piyasa bu malzemeye doğru hareket ettikçe başka bir sorunun ortaya çıkabileceğini söyleyen Kıvanç İlhan, sözlerini şöyle tamamladı: “Burada ehil olmayan, malzemeyi tam olarak bilmeyen ve daha da ileri gitsek de isteyen kişiler ortaya çıkıyor. bu uygulamaları karbon fiber ya da yanlış reçine malzemeleri ile değil, yanlış malzemelerle yapmaktır.Bu nedenle bu işi sağlam firmalara teslim etmeleri hem binaları hem de genel olarak toplum için büyük değer taşımaktadır.”
